Państwo Prawa, Przemoc i Demokracja - prof. Marcin Matczak | Wiedza w Głosie #58
Description
W tej rozmowie z prof. Marcinem Matczakiem rozmawiamy o granicach państwa, sile prawa i cienkiej linii między porządkiem a przemocą. Zastanawiamy się, kiedy państwo przestaje chronić obywateli, a zaczyna ich terroryzować, oraz czy praworządność może być wadą, gdy wymaga czasu i cierpliwości.
Polecane lektury:
- Daniel Dennett, „Niebezpieczna idea Darwina”
- Joseph Henrich, „Tajemnica naszego sukcesu”
- Tom Holland, „Dominion”
00:00:00 Wstęp i przedstawienie gościa
00:01:10 Czym państwo różni się od bandyty?
00:04:10 Strach, przymus i moralny obowiązek wobec prawa
00:07:15 Po co w ogóle istnieje państwo?
00:10:25 Czy podatki to forma haraczu?
00:13:00 Zaufanie i przejrzystość jako fundament państwa
00:16:05 Czym naprawdę jest praworządność
00:19:30 Dlaczego władza potrzebuje ograniczeń
00:22:50 Gdy prawo spowalnia decyzje – czy to wada?
00:26:20 Dyktatury, bezpieczeństwo i pokusa siły
00:30:40 Filipiny, El Salvador i logika terroru
00:35:00 Czy poparcie społeczne usprawiedliwia przemoc?
00:38:45 Ewolucja, współpraca i przetrwanie społeczeństw
00:43:10 Dlaczego demokracja jest ewolucyjnie lepsza
00:47:30 Konstytucja jako opowieść o wspólnych wartościach
00:52:15 Jak czytać prawo – dosłownie czy z kontekstem?
00:56:40 Język, interpretacja i granice arbitralności
01:01:00 Czy istnieje jedna poprawna interpretacja prawa?
01:05:10 Sędziowie, niezależność i spirala polityzacji
01:10:00 Jak odbudować zaufanie do instytucji
01:13:50 Podsumowanie: między państwem prawa a krajem terroru
United States
